Obračun kamate na iznos manje ili više plaćenog poreza i sporednih poreskih davanja

Mišljenje Ministarstva finansija RS, br. 011-00-01505/2015-04 od 24/03/2016

 1. Prema odredbama člana 75. st. 1-6. Zakona o poreskom postupku i poreskoj administraciji (“Sl. glasnik RS”, br. 80/02, 84/02 – ispravka, 23/03 – ispravka, 70/03, 55/04, 61/05, 85/05 – dr. zakon, 62/06 – dr. zakon, 61/07, 20/09, 72/09 – dr. zakon, 53/10, 101/11, 2/12 – ispravka, 93/12, 47/13, 108/13, 68/14, 105/14, 91/15 – autentično tumačenje, 112/15 i 15/16, u daljem tekstu: ZPPPA) na iznos manje ili više plaćenog poreza i sporednih poreskih davanja, osim kamate, obračunava se i plaća kamata po stopi jednakoj godišnjoj referentnoj stopi Narodne banke Srbije, uvećanoj za deset procentnih poena, primenom prostog interesnog računa od sto.

Na dugovani porez i sporedna poreska davanja, osim kamate, kamata se obračunava počev od narednog dana od dana dospelosti.

Kamata se obračunava za kalendarski broj dana perioda docnje u izmirenju obaveza u odnosu na kalendarski broj dana u godini (365, odnosno 366 dana) dekurzivnim načinom obračuna, bez pripisa kamate glavnici istekom obračunskog perioda.

Kamata se u smislu stava 3. ovog člana obračunava za sve kalendarske dane u obračunskom periodu.

Pod obračunskim periodom podrazumeva se period od prvog dana docnje, odnosno promene iznosa duga i/ili promene stope iz stava 1. ovog člana i/ili isteka svake kalendarske godine u periodu docnje za koji se vrši obračun.

Ukupan iznos kamate predstavlja zbir obračunate kamate za pojedine obračunske periode iz stava 5. ovog člana.

Prema tome, počev od 1. januara 2013. godine, na iznos manje ili više plaćenog poreza i sporednih poreskih davanja, osim kamate, obračunava se i plaća kamata po stopi jednakoj godišnjoj referentnoj stopi Narodne banke Srbije uvećanoj za deset procentnih poena, primenom prostog interesnog računa od sto, pri čemu Ministarstvo finansija ukazuje da se tako obračunata kamata ne pripisuje glavnom dugu (glavnoj poreskoj obavezi). S tim u vezi, počev od navedenog datuma, iznos na koji se obračunava kamata ne sadrži dospelu, a neplaćenu kamatu.

Ministarstvo finansija napominje da je, Odlukom Ustavnog suda broj IUz-82/2009 od 27. jula 2012. godine, utvrđena nesaglasnost sa Ustavom odredbe člana 3. stav 1. Zakona o visini stope zatezne kamate (“Sl. list SRJ”, br. 9/01), u delu koji glasi: “primenom konformne metode”, a ne odredba člana 75. stav 1. Zakona o poreskom postupku i poreskoj administraciji koji je tada bio na snazi.

 2. Odredbom člana 2. stav 1. tačka 1) Zakona o uslovnom otpisu kamata i mirovanju poreskog duga (“Sl. glasnik RS”, br. 119/12, u daljem tekstu: ZUOK) propisano je da se pod poreskim obveznikom podrazumeva fizičko lice, preduzetnik, odnosno pravno lice, koje na dan 31. oktobra 2012. godine ima dospele, a neplaćene obaveze po osnovu javnih prihoda.

Odredbom člana 2. stav 1. tačka 2) alineja 7. ZUOK propisano je da su porezi javni prihod koji utvrđuje, naplaćuje i kontroliše Poreska uprava, u smislu propisa koji uređuje poreski postupak i poresku administraciju i to, između ostalog, i doprinosi za obavezno penzijsko i invalidsko osiguranje.

Prema odredbi člana 2. stav 1. tačka 4) ZUOK, glavni poreski dug je dug po osnovu poreskih obaveza dospelih za plaćanje zaključno sa 31. oktobrom 2012. godine, osim po osnovu doprinosa za obavezno zdravstveno osiguranje, a koji je evidentiran u poreskom računovodstvu Poreske uprave, odnosno kod nadležnog organa jedinice lokalne samouprave, na dan 31. oktobra 2012. godine.

Poreski obveznik stiče pravo na mirovanje glavnog poreskog duga ako obaveze dospele za plaćanje, počev od 1. novembra 2012. godine do 31. decembra 2012. godine, plati najkasnije do 31. januara 2013. godine. Poreski obveznik kojem je utvrđeno pravo na mirovanje poreskog duga, dužan je da od 1. januara 2013. godine redovno plaća tekuće obaveze ( član 5. ZUOK).

Poreski obveznik stiče pravo na otpis celokupne kamate i glavnog duga po osnovu doprinosa za obavezno zdravstveno osiguranje, ukoliko u periodu mirovanja duga izmiri glavni poreski dug ( član 6. stav 1. ZUOK).

Nadležni organ, nakon uplate glavnog poreskog duga, po službenoj dužnosti, vrši otpis kamate i celokupnog duga po osnovu doprinosa za obavezno zdravstveno osiguranje ( član 6. stav 2. ZUOK).

Saglasno navedenom, poreski obveznik (npr. fizičko lice) je pod uslovima propisanim ZUOK, mogao steći pravo na mirovanje glavnog poreskog duga, između ostalog, ukoliko je glavni poreski dug (pa i doprinosi za obavezno penzijsko i invalidsko osiguranje) po osnovu poreskih obaveza dospelih za plaćanje zaključno sa 31. oktobrom 2012. godine, bio evidentiran u poreskom računovodstvu Poreske uprave na dan 31. oktobra 2012. godine.

Dokument je preuzet sa www.ekspert.rs